تحقیق ويژگيهاي پرتو X پرتونگاري

خصوصيات كلي

در يك دوربين پراش ، شدت يك باريكه پراشيده از ميزان سياه سازي فيلم عكاسي اندازه گيري مي شودو براي تبديل ميزان سياه شدگي به شدت پرتو X ، اندازه گيري ميكروفوتومتري آن فيلم لازم است . در پراش سنج ، شدت پرتو پراشيده مستقيماً به وسيله يك شمارشگر الكترونيكي اندازه گيري مي شود . انواع گوناگوني از شمارشگرها وجود دارند ، ما تمام آنها پرتوهاي x ورودي را در مدار متصل به شمارشگر وجود دارند ،  اما تمام آنها پرتوهاي X ورودي را در مدار متصل به شمارشگر به امواج و يا ضربان هاي جريان الكتريكي تبديل مي كنند . اين مدار ، تعداد ضربان ها را در واحد زمان مي شمارد ، و اين شمارش مستقيماً با شدت باريكه پرتو X وارد شده در شمارشگر متناسب است . ( به طور منتظقي ، وسيله اي كه به عنوان شمارشگر مشهور است بايد « آشكار ساز » و مدار شمارنده ، شمارشگر خوانده شود ، اما آشكار ساز و وسيله توليد ضربان معمولاً شمارشگر خوانده مي شود. ) 

در اصلي يك پراش سنج تا حدودي همانند يك دوربين دبي ـ شر طراحي مي شود ، كه در آن به جاي نواري از فيلم ، يك شمارشگر متحرك وجود  دارد. اساساً در هر دو دستگاه از تابش تكفام استفاده مي شود و آشكار ساز پرتو X ( فيلم و يا شمارشگر ) در محيط دايره اي قرار مي گيرد كه  در مركز آن نمونه پودري است . اجراي اصلي يك پراش سنج  نمونه ي پودري C ، به شكل صفحه اي تخت ، بر روي سكوي H نگهداري مي شود كه مي تواند پيرامون محور O عمود بر صحفه شكل ترسيم شده بچرخد . منبع پرتو X ،‌ است ، S  نيز بر صفحه ترسيم عمود است و بنابراين با محور پراش سنج موازي است . پرتوهاي X از اين منبع واگرا شده و پس از پراش به وسيله ي نمونه ، باريكه ي پراشيده همگرايي را تشكيل مي دهند كه در شكاف F  كانوني شده و آنگاه وارد شمارشگر G مي شود . A و B شكافتهاي ويژه اي هستند كه باريكه هاي ورودي و پراشيده را همسو مي كند فيلتر معمولاً در نگهداري خاصي ( در شكل نشان داده نشده است ) در مسير باريكه پراشيده قرار مي گيرد ؛ فيلتر در باريكه پراشيده نه تنها كار اساسي خود را انجام مي دهد ( قطع تابش   ) ، بلكه  تابش زمنيه ناشي از نمونه را نيز كاهش مي دهد.

شكافهاي دريافت كننده و شمارشگر بر روي حامل E قرار مي گيرند كه اين حامل مي تواند پيرامون محور O بچرخد و موقعيت زاويه ي  2 آن را مي توان از روي مقياس درجه بندي شده K خواند. نگهدارنده هاي E و H به طور مكانيكي طوري به يكديگر جفت شده اند كه چرخش x 2 درجه اي شمارشگر ، خود به خود بايك چرخش X درجه اي نمونه همراه خواهد بود . اين طرز قرارگيري موجب مي شود كه زواياي فرودي و بازتاب بر روي نمونه ي تخت همواره برابر بوده و مقدار هر يك نصف زاويه پراش برابر باشد ، ترتيبي كه براي حفظ شرايط كانوني كردن لازم است . شمارشگر مي تواند با سرعت زاويه اي ثابت ، پيرامون محور پراش سنج به وسيله ي نيروي الكتريكي، و يا  دست در هر موقعيعت زاويه دلخواه حركت كند.